Nhắc đến Tây Bắc, hẳn nhiều người sẽ liên tưởng ngay đến hình ảnh những thửa ruộng bậc thang xanh mướt đẹp hút hồn cùng hàng loạt khung cảnh núi rừng hùng vĩ, ấn tượng khó quên. Thế nhưng, khu vực Tây Bắc còn có nhiều trải nghiệm cũng lý thú không kém. Một trong số đó chính là cơ hội làm mới vị giác với các món đặc sản Tây Bắc vô cùng độc đáo.
Thịt trâu gác bếp
Thịt trâu gác bếp là món đặc sản được biết đến rộng rãi tại Tây Bắc nhờ hương vị đặc trưng, khiến người ăn phải nhung nhớ. Món ăn được chế biến từ phần bắp và thịt thăn trâu, sau khi được lấy từ thịt tươi sẽ được tẩm ướp gia vị. Thịt được treo trên bếp lửa để hun khói đến khi chuyển từ màu đỏ tươi sang màu nâu hơi đỏ sậm.
Khi ăn thịt trâu gác bếp sẽ mang mùi hương hăng hắc rất khác biệt, thịt sẽ được hấp hoặc luộc lại để đảm bảo thịt trâu chín, thêm chút chanh hoặc tắc là có thể thưởng thức ngay được rồi. Món ăn sẽ hấp dẫn hơn khi thưởng thức cùng chút rượu táo mèo - một trong những loại rượu đặc sản của Tây Bắc.
Cách làm thịt trâu gác bếp không khó nhưng đòi hỏi sự kỳ công. Người ta cắt những mảng thịt to (có thể chọn miếng thăn, bắp ở vai, lưng con trâu) rồi chia các thớ thịt ra thành từng miếng hình con chì. Tiếp đến, thái dọc thớ và ướp thịt với ớt, muối, gừng, nước lá rừng và mắc khén (hạt tiêu rừng) rồi treo lên gác bếp hun khói cho óng đen, quắt khô để bảo quản.
Thắng cố
Thắng cố là một món ăn đặc sản của người Mông ở Tây Bắc. Món ăn này được làm từ thịt ngựa, nội tạng ngựa, rau củ và các loại gia vị. Thắng cố có hương vị đậm đà, cay nồng, ăn kèm với rau cải mèo, cùng các loại rau sống khác thì vô cùng ngon miệng.
Pa Pỉnh Tộp
Pa pỉnh tộp hay còn được biết đến với tên gọi cá nướng mắc khén là món ăn nổi tiếng của dân tộc Thái tại vùng Tây Bắc. Đây là món đặc sản Tây Bắc hội tụ tất cả các hương vị chua, cay, ngọt, đắng không lẫn vào đâu được. Món Pa Pỉnh Tộp phải ăn nóng với nước chấm chẩm chéo, kèm thêm một ít rau gia vị như rau mùi, ớt ôi thôi đúng bài.
Cách ăn Pa Pỉnh Tộp chuẩn nhất phải uống cùng rượu ngô đồng thì món ăn sẽ càng thêm ngon miệng. Vị ngọt ngọt của thịt cá kết hợp vị chua chua, cay cay, đăng đắng, tê tê nơi đầu lưỡi sẽ làm bạn nhớ mãi không quên.
Nếu là một tín đồ đam mê ẩm thực, bạn chắc chắn không thể bỏ qua cơ hội thưởng thức món đặc sản Tây Bắc xứng danh "món tủ" của đồng bào người Thái.
Bê chao Mộc Châu
Bê chao Mộc Châu là một trong những món đặc sản nổi tiếng của tỉnh Sơn La. Ai về Mộc Châu du lịch đều muốn được một lần thử món ăn này để cảm nhận trọn vẹn vị ngọt mềm của thịt bê được nuôi dưỡng tại cao nguyên Mộc Châu.
Món ăn này chỉ đơn giản là dùng thịt bê để chiên (chao) và ăn cùng một loại nước chấm đặc biệt. Tuy không quá cầu kỳ nhưng đã ăn một lần là nhớ mãi.
Thịt bê sau khi sơ chế và khử mùi sạch sẽ sẽ được cắt lát vừa ăn hoặc miếng vuông tùy nơi bán. Tuy nhiên miếng thịt thường nhỏ để dễ tẩm ướp và chao trên bếp.
Bí quyết để có món bê chao ngon nằm ở công đoạn chao bê trên bếp. Người thợ phải canh đúng thời điểm dầu vừa sôi để cho thịt bê vào, chao đều tay trong một thời gian nhất định. Nếu chao quá lâu thì thịt bê sẽ bị dai, còn nếu vội vội vàng vàng thì thịt bê sẽ không kịp chín.
Miếng bê chao ngon là khi bên ngoài vàng giòn, chín đều, thớ thịt bên trong lại mềm ngọt và thấm đều gia vị đã được tẩm ướp. Thịt bê mềm ngọt, thơm lừng mùi sả với lớp da giòn sần sật chấm kèm tương bần đậm đà, ăn cùng với các loại rau thơm.
Loại tương chấm cùng thịt bê là tương bần được pha sánh đặc có màu vàng óng ánh. Gắp một miếng thịt bê còn nóng chấm vào miếng tương đậm đà, cho vào miệng và nhai, bạn sẽ cảm nhận trọn vẹn tinh hoa ẩm thực của miền đất cao nguyên này.
Nhộng ong rừng
Không phải du lịch Tây Bắc vào mùa nào bạn cũng được thưởng thức món Nhộng ong rừng. Trái lại món ăn này chỉ được chế biến vào mùa ong rừng làm tổ và sinh sản (khoảng từ tháng 4 đến tháng 8). Do vậy, với người dân địa phương, món ăn này còn được coi là đặc sản quý hiếm của núi rừng. Khi xào, nhộng ong rừng phải xào sao cho thật thơm ngon, bắt mắt, không được quá nát, phải giữ được hình thù của nhộng ong, còn mùng phải có màu xanh nhạt, có vị thơm béo ngậy của ong, mùi thơm của gia vị, của lá chanh… Có thể nói, đây là món ngon đặc sản Tây Bắc được chế biến không quá phức tạp, có thể dùng với cơm và ai cũng có thể ăn được.
Ngoài ra, du lịch Tây Bắc còn có nhiều món ăn đặc sản khác như:
• Miến chua: món miến được làm từ gạo tẻ, sau đó đem ngâm với nước chua và các loại rau củ.
• Xôi nếp ngũ sắc: món ăn đặc trưng của người Tày, được làm từ gạo nếp, lá cẩm, lá dứa, hoa đậu biếc và gấc. Xôi nếp ngũ sắc có màu sắc bắt mắt, hương vị thơm ngon, ăn kèm với muối vừng hoặc thịt nướng thì rất tuyệt vời.
• Măng chua xào thịt: món ăn dân dã, nhưng lại rất được người dân Tây Bắc yêu thích. Măng chua được xào với thịt lợn, thịt bò hoặc thịt trâu, thêm chút gia vị là có ngay món ăn ngon miệng.
• Lạp xưởng hun khói là đặc sản Tây Bắc khá giản dị, mang hương vị đậm đà. Lạp xưởng được làm từ thịt nửa nạc nửa mỡ đem ướp với gia vị, sau đó treo thành giàn trên giàn bếp để làm chín từ từ.
Du khách đến vùng Tây Bắc không chỉ được khám phá cảnh đẹp thiên nhiên mà còn có cơ hội thưởng thức những món ăn độc đáo và đậm chất văn hóa. Hãy thử trải nghiệm hương vị núi rừng qua các món đặc sản này và khám phá sự phong phú và đa dạng của ẩm thực Tây Bắc.